Kuasa Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri | Nota Ringkas Sejarah Tingkatan 5 Bab 4 | Sistem Persekutuan | My Wislah | Wislah Indonesia |
Pentadbiran Malaysia terbahagi kepada tiga peringkat, iaitu Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri dan Kerajaan Tempatan.
Pembahagian Kuasa
- Kuasa Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri meliputi kuasa perundangan dan kuasa pemerintahan.
- Tujuan pembahagian kuasa – Melicinkan sistem Persekutuan dan mengelakkan permasalahan antara kedia-dua peringkat kerajaan.
- Kerajaan Persekutuan – Diberikan kuasa yang lebih besar.
- Kerajaan Tempatan – Tiada peruntukan kuasa yang khusus.
- Kerajaan Tempatan – Diletakkan di bawah kuasa Kerajaan Negeri.
Kuasa Kerajaan Persekutuan
- Parlimen – Institusi yang membuat undang-undang bagi seluruh Malaysia.
- Kuasa pemerintahan Kerajaan Persekutuan – Mengikut Senarai Persekutuan.
- Senarai Persekutuan – Meliputi skop kepentingan nasional dan aspek perkhidmatan berhubung dengan pentadbiran negara.
- Antara yang terkandung dalam Senarai Persekutuan:
- Hal ehwal luar negeri
- Pertahanan
- Keselamatan dalam negeri
- Pentadbiran keadilan
- Kewarganegaraan
- Kewangan
- Perhubungan dan pengangkutan
- Pelajaran
- Perubatan dan kesihatan
Kuasa Kerajaan Negeri
- Setiap negeri di Malaysia mempunyai Dewan Undangan Negeri (DUN).
- Kuasa DUN – Menggubal undang-undang negeri.
- Kuasa pemerintahan Kerajaan Negeri – Mengikut Senarai Negeri (dalam Perlembagaan Persekutuan)
- Antara perkara yang terkandung dalam Senarai Negeri:
- Undang-undang Islam
- Tanah
- Pertanian dan perhutanan
- Kerajaan tempatan
- Hari kelepasan negeri
- Senarai Bersama – Perkara yang membolehkan Parlimen dan DUN menggubal undang-undang untuk perkara yang sama. Antaranya:
- Kebajikan awam
- Biasiswa
- Perlindungan haiwan liar dan taman negara
- Perancangan bandar dan luar bandar
- Kesihatan awam, kesihatan dan pencegahan penyakit
- Kebudayaan dan sukan
- Perumahan
- Peruntukan Tambahan bagi Sarawak dan Sabah – Bagi menyesuaikan kemasukan negeri berkenaan ke dalam Persekutan Malaysia
Antara tambahan kepada Senarai Negeri bagi Sarawak dan Sabah:
- Undang-undang dan adat anak negeri
- Mahkamah Anak Negeri
- Kereta api di Sabah
Antara tambahan kepada Senarai Bersama bagi Sarawak dan Sabah:
- Undang-undang diri termasuklah berhubung dengan perkahwinan, penceraian, penjagaan anak, nafkah dan sebagainya berkaitan dengan undang-undang keluarga.
- Penyelidikkan pertanian dan perhutanan, pengawalan makhluk perosak dan pencegahan penyakit tumbuhan.
- Pilihan raya bagi Dewan Negeri.
- Akta Imigresen 1963 – Kerajaan Negeri Sarawak dan Sabah diberi kuasa untuk mengekalkan kuasa kawalan, kemasukan dan kediaman di negeri berkenaan.
Peranan Kerajaan Tempatan
- Kerajaan Tempatan – Kerajaan peringkat ketiga.
- Kuasa Kerajaan Tempatan – Mentadbir dan melaksanakan tanggungjawab dalam sesebuah kawasan tempatan atau daerah kecil yang diwartakan.
- Lebih dikenali sebagai Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) dan berada dia bawah kuasa Kerajaan Negeri.
- Menjadi perantara Kerajaan Negeri dengan rakyat.
- Digariskan oleh Akta Kerajaan Tempatan 1976 [Akta 171].
- Antara fungsi Kerajaan Tempatan
- Menyediakan perkhidmatan pembersihan.
- Mengeluarkan lesan dan kawalan penjaja.
- Membangunkan perumahan awam.
- Menyediakan kemudahan sukan dan kebudayaan.
- Menyediakan pasukan bantuan dan penyelamat.
- Menyediakan perkhidmatan kecemasan.
- Menyediakan kemudahan awam.
- Menyenggara jalan raya.
- Menyenggara sistem saliran.
- Mengindahkan kawasan.
- Menjaga kesihatan awam.
