Dasar Kebudayaan Kebangsaan | Nota Sejarah Tingkatan 5 | Nota Sejarah Bab 7 | Membina Kesejahteraan Negara |
Dasar Kebudayaan Kebangsaan (Nota Sejarah Tingkatan 5)
Malaysia, sebuah negara yang kaya dengan kepelbagaian budaya, telah berusaha sejak awal untuk memupuk dan memelihara keunikan dan kekayaan budayanya. Salah satu usaha yang membanggakan ialah Dasar Kebudayaan Kebangsaan, yang dipergunakan sebagai panduan untuk memperkukuhkan perpaduan di antara rakyat serta memperkayakan kualiti kehidupan sosial dan rohaniah yang seiring dengan pembangunan ekonomi. Dalam artikel ini, kita akan meneroka sejarah, prinsip utama, matlamat, agensi pelaksana, Citawarna Malaysia, dan peranan penting Penggiat Budaya dalam menjayakan dasar ini.
A. Sejarah Pembentukan Dasar Kebudayaan Kebangsaan
Dasar Kebudayaan Kebangsaan terbit sebagai hasil dari Kongres Kebudayaan Kebangsaan pada tahun 1971. Pada masa itu, dasar ini dirasmikan oleh Tun Abdul Razak di Universiti Malaya, Kuala Lumpur, dan dianjurkan oleh Kementerian Kebudayaan, Belia, dan Sukan. Pencetusannya diilhamkan oleh semangat Kongres Rakyat 1956, yang merayu agar kebudayaan rakyat asal rantau Melayu menjadi tunjang kepada dasar ini. Selaras dengan prinsip asas negara, dasar ini juga menegaskan bahawa unsur kebudayaan lain yang sesuai juga harus diiktiraf sebagai elemen penting untuk menjamin kepelbagaian dan keharmonian di negara ini.
B. Prinsip Utama Dasar Kebudayaan Kebangsaan
Dasar Kebudayaan Kebangsaan berlandaskan beberapa prinsip utama yang menjadi asas bagi pembentukan dan pelaksanaannya. Pertama sekali, dasar ini menitikberatkan kebudayaan rakyat asal rantau Melayu sebagai tunjang utama. Hal ini disebabkan kerana kebudayaan ini telah menjadi wadah identiti dan tradisi bagi masyarakat tempatan. Selain itu, unsur-unsur kebudayaan lain yang bersesuaian dengan budaya tempatan juga diakui dan dihayati sebagai elemen penting dalam memperkukuhkan kesepaduan dalam kepelbagaian budaya Malaysia. Terakhir, namun tidak kurang penting, dasar ini mengiktiraf kepentingan agama Islam sebagai asas kepada pembentukan kebudayaan kebangsaan, yang melengkapkan elemen keseluruhan identiti negara.
C. Matlamat Pembentukan Dasar Kebudayaan Kebangsaan
Mengukuhkan perpaduan bangsa dan negara melalui kebudayaan adalah matlamat utama Dasar Kebudayaan Kebangsaan. Melalui kebudayaan yang mencermin kemerdekaan, kemerakyatan, dan kesatuan rakyat, Malaysia mampu mewujudkan identiti kebangsaan yang kukuh dan mekar. Selain itu, dasar ini bertujuan untuk memupuk dan memelihara keperibadian kebangsaan, dengan menggalakkan penghayatan dan penyelidikan terhadap warisan budaya bangsa. Dengan ini, generasi muda dapat mengekalkan dan mewarisi warisan kebudayaan tanah air. Terakhir, matlamat ini juga menekankan perlunya memperkaya dan mempertingkatkan kualiti kehidupan kemanusiaan dan kerohanian yang seimbang dengan pembangunan sosioekonomi. Ini bermakna kebudayaan turut berfungsi sebagai asas pembangunan insan dalam pelbagai aspek kehidupan.
D. Agensi Pelaksana Dasar Kebudayaan Kebangsaan
Pelaksanaan Dasar Kebudayaan Kebangsaan melibatkan pelbagai agensi, kementerian, dan jabatan yang berkaitan. Kementerian Pelancongan, Kesenian, dan Kebudayaan memainkan peranan utama dalam menggerakkan dan melaksanakan dasar ini. Di samping itu, Jabatan Kesenian dan Kebudayaan Negara, Majlis Kebudayaan Negeri, Istana Budaya, dan Akademi Seni Budaya dan Warisan Kebangsaan juga turut terlibat dalam usaha mempromosikan, memelihara, dan mengembangkan kebudayaan kebangsaan.
E. Citawarna Malaysia: Memperagakan Kebudayaan dan Pelancongan
Citawarna Malaysia, dianjurkan sejak tahun 1999, telah menjadi lambang keindahan kebudayaan Malaysia yang mampu menarik minat pelancong. Program ini memperagakan kebudayaan, pakaian, tarian, dan nyanyian rakyat Malaysia, yang menjadi hiburan menarik bagi pelancong tempatan dan antarabangsa. Diselenggara pada bulan Mei setiap tahun, Citawarna Malaysia adalah sebuah pentas di mana pesona budaya dan warisan Malaysia berpadu menyatukan hati rakyat, menerusi pakaian dan kreativiti yang mencerminkan identiti kebangsaan.
F. Peranan Penggiat Budaya dalam Membudayakan Masyarakat
Penggiat Budaya, dalam pelbagai bidang seni dan kebudayaan, memainkan peranan penting dalam memartabatkan khazanah asli negara. Mereka berusaha melahirkan tokoh-tokoh yang mampu memberi sumbangan besar terhadap proses membudayakan masyarakat. Penggiat Budaya juga mendorong penghasilan karya seni tempatan yang bermutu tinggi, yang pada gilirannya membawa kehadapan nama Malaysia dalam arena seni dan budaya antarabangsa. Melalui upaya mereka, kebudayaan Malaysia semakin terkenal dan dihargai di persada dunia.
Penutup
Dasar Kebudayaan Kebangsaan merupakan landasan penting bagi memperkukuhkan perpaduan dan keharmonian di Malaysia, sebuah negara yang kaya dengan kepelbagaian budaya. Matlamat dasar ini adalah untuk memupuk keperibadian kebangsaan, yang membawa impak positif kepada kualiti kehidupan sosial dan rohaniah rakyat. Program Citawarna Malaysia menjadi bukti nyata bagaimana kebudayaan dan pelancongan dapat menjadi kekuatan menyatukan rakyat. Di samping itu, peranan Penggiat Budaya turut memberi sumbangan besar dalam melestarikan dan memartabatkan khazanah kebudayaan negara.
Melalui usaha bersama dan kesedaran akan kepentingan kebudayaan, Malaysia terus maju sebagai sebuah negara yang berjaya dengan identiti kebangsaan yang kukuh dan harmoni yang terpelihara. Semoga usaha memelihara dan memperkukuhkan kebudayaan kebangsaan terus menjadi titik tumpuan untuk melahirkan sebuah Malaysia yang bersatu padu dan maju jaya dalam kepelbagaian budaya yang unik.
