Faktor Faktor Gerakan 4 Mei Dan Kesan-Kesannya Di China | Sejarah | STPM | Huraikan | Bincangkan | My Wislah | Wislah Malaysia |
1. Ketidakstabilan politik
- Perselisihan faham timbul dalam kalangan pemimpin-pemimpin di China menyebabkan mereka tidak dapat membentuk sesebuah kerajaan yang kukuh. Mereka juga gagal mengatur program-program bagi membangunkan negara yang mundur. Pada masa itu, perselisihan faham antara Presiden Yuan Shih-kai dengan Dr. Sun Yat Sen memburukkan lagi keadaan politik di China.
- Keadaan politik semakin meruncingkan apabila munculnya zaman kehulubalangan selepas kematian Yuan Shih-kai.
2. Kemunculan golongan saudagar dan pekerja
- Semasa perang dunia pertama (1914-1918), perusahan besi dan keluli berkembang pesat di China. Pihak Berikat memerlukan bekalan besi dan keluli serta kelengkapan perang. Perkembangan tersebut menyebabkan permintaan untuk bekalan besi dan keluli meningkat dan muncul golongan saudagar dan pekerja.
- Golongan saudagar dan pekerja tidak berpuas hati dengan pergolakan politik yang berlaku di China dan juga amalan rasuah serta penyelewengan yang dilakukan oleh pegawai-pegawai kerajaan.
3. Perkembangan intelektualisme
- Antara tahun 1903 hingga 1919, semakin ramai pelajar China dari luar negeri pulang ke tanah air. Mereka menyedari pelbagai kepincangan yang berlaku di dalam negara mereka. Mereka mula mengatur langkah-langkah untuk melakukan pembaharuan bagi membangunkan negara mereka. Dalam masa itu, Universiti Peking memainkan peranan sebagai pusat perkembangan intelektual di China.
- Tenaga pengajar universiti tersebut memainkan peranan menyebarkan idea baharu kepada pelajar-pelajar. Mereka yang terpengaruh dengan idea baharu berperanan dalam kebangkitan Gerakan 4 Mei.
4. Faktor luar negeri
- Peristiwa penting yang memberi kesan mendalam ialah Revolusi Bolshevik yang berlaku di Russia pada tahun 1917. Kejayaan Revolusi Bolshevik menggulingkan kerajan Tsar dan membentuk sebuah kerajaan yang moden.
- Selain itu, revolusi sosial yang tercetus di Finland, Jerman, Australia, dan Hungary turut mempengaruhi pencetusan Gerakan 4 Mei.
5. Pengambilan wilayah Shantung oleh Jepun
- Jepun bertindak menguasai wilayah Shantung daripada Jerman pada Perang Dunia Pertama dan menempatkan pasukan tenteranya bagi mengukuhkan kedudukan di wilayah tersebut. Jepun telah mengalahkan Jerman di Shantung dan merampas konsesi Jerman di Shantung.
- Pada 18 Januari 1915, Jepun telah mengemukakan tuntutan yang dikenali sebagai “21 permintaan” untuk dilaksanakan oleh China dan menjadikan negeri China sebagai protektorat Jepun. Antara perkara-perkara yang terkandung dalam tuntutan tersebut ialah; China tidak menyerahkan atau memajak mana-mana wilayahnya kepada kuasa ketiga; China dikehendaki melantik penasihat-penasihat Jepun dalam bidang kewangan, ketenteraan, dan pasukan polis dan China harus menerima keputusan yang dicapai oleh Jepun dengan Jerman berhubung dengan hak-hak Jerman di wilayah Shantung.
6. Mempertahankan kedaulatan negara
- Gerakan 4 Mei yang dilancarkan oleh golongan pelajar mempertahankan kedaulatan China daripada pencerobohan kuasa asing. Ekoran daripada tekanan yang diberikan oleh golongan pelajar, kerajaan China membuat keputusan untuk menolak Perjanjian Versailles.
- Pada masa yang sama, ahli-ahli politik yang bertanggungjawab bagi penerimaan 21 tuntutan Jepun terpaksa meletakkan jawatan. Jepun terpaksa untuk bersetuju menarik diri dari wilayah Shantung dalam Persidangan Washington 1921-1922.
7. Melahirkan semangat kebangsaan
- Golongan pelajar muncul sebagai pejuang bagi mempertahankan kepentingan dan kedaulatan negara. Mereka juga mengadakan demonstrasi dan memulaukan barang-barang buatan Jepun serta melahirkan perasaan antiJepun dalam kalangan rakyat China.
- Demonstrasi dan pemogokan yang dilancarkan oleh golongan pelajar-pelajar mendapat sambutan di seluruh negara. Pekerja-pekerja juga mengadakan demonstrasi secara besar-besaran di Peking, Shanghai, Hankow, dan Tientsin.
8. Perkembangan fahaman komunis
- Gerakan 4 Mei meletakan asas bagi perkembangan fahaman komunis di China dan mula bertapak serta mempengaruhi pelajar-pelajar daripada Universiti Peking. Perkembangan fahaman komunis dalam kalangan pelajar terserlah apabila Pertubuhan Pengajian Marxism telah ditubuhkan di Universiti Peking oleh Li Ta-chao pada tahun 1918. Kebanyakan daripada anggotanya terdiri daripada pelajar-pelajar Universiti Peking seperti Li Ta-chao, Chang Kuo-tao, Mao Tse-tung, dan Chen Tu-hsiu yang memainkan peranan dalam perkembangan fahaman komunis.
- Fahaman komunis bertapak kukuh apabila Parti Komunis China ditubuhkan oleh Chen Tu-hsiu dan Li Ta-chao pada tahun 1921.
9. Melemahkan kedudukan hulubalang-hulubalang
- Gerakan 4 Mei telah menyebabkan kedudukan hulubalang menjadi semakin lemah. Malah golongan pelajar menyalahkan golongan hulubalang kerana gagal mempertahankan kepentingan China dalam Perjanjian Versailles.
- Kabinet juga terpaksa dibubarkan ekoran desakan orang ramai.
10. Mengukuhkan kedudukan Kuomintang
- Rakyat memberi sokongan kepada kuomintang yang berjuang untuk menyatukan China.
- Malah memberikan dorogan kepada Dr. Sun Yat sen untuk mengukuhkan kuasa di China dan membentuk kerajaan baharu di Nanking pada tahun 1928.