Model-model Pangkalan Data | Nota Ringkas Sains Komputer Tingkatan 4 bab 2 | Pangkalan Data | My Wislah | Wislah Malaysia |
Dalam dunia pengurusan data, terdapat beberapa model pangkalan data yang berbeza-beza seperti model pangkalan data hierarki, rangkaian, hubungan (relasional), dan berorientasikan objek. Setiap model mempunyai kelebihan dan kelemahan tersendiri. Model pangkalan data hierarki sesuai digunakan jika terdapat entiti yang mempunyai hubungan 1 induk dengan 1 atau lebih entiti anak, tetapi kurang digunakan kerana ia tidak menyokong hubungan banyak entiti induk kepada banyak anak. Model pangkalan data rangkaian sesuai digunakan jika terdapat hubungan banyak induk ke banyak anak, tetapi lebih sukar untuk menambahkan hubungan baru. Model pangkalan data hubungan (relasional) sering digunakan kerana mudah untuk dibina, digunakan, dan diuruskan dalam dunia yang sebenar. Kelebihan model ini adalah struktur pangkalan data tidak perlu dinyatakan terlebih dahulu. Model pangkalan data berorientasikan objek merupakan kaedah baharu dalam pengurusan data dan mempunyai ciri yang sama dengan model rangkaian iaitu dapat mewakili data untuk hubungan banyak-ke-banyak.
Model-model Pangkalan Data
Model pangkalan data merujuk kepada penyusunan konseptual suatu pangkalan data, dan ia merupakan cara untuk mendefinisikan dan menggunakan data dalam suatu pangkalan data. Terdapat beberapa model pangkalan data yang berbeza-beza, antaranya adalah:
1. Model Pangkalan Data Hierarki
Model ini adalah model terawal yang muncul sejak tahun 1950-an dan sering digunakan dalam sistem pengurusan maklumat keluaran Syarikat IBM. Data disusun dalam struktur pokok dan sesuai digunakan jika terdapat entiti yang mempunyai hubungan 1 induk (parent) dengan 1 atau lebih entiti anak (child). Walau bagaimanapun, model ini tidak menyokong hubungan banyak entiti induk kepada banyak anak, oleh itu ia kurang digunakan. Rekod data untuk setiap entiti dikodkan dalam organisasi hierarki. Setiap entiti diwakili oleh grid dengan 2 bahagian di baris atas dan di baris bawah. Bahagian atas menunjukkan nama atribut manakala bahagian bawah menunjukkan data untuk atribut tersebut. Sebuah entiti boleh mempunyai 1 atau lebih atribut. Dalam entiti dengan beberapa atribut, pilih atribut unik sebagai rujukan (dipanggil kunci primer). Anak panah digunakan untuk menghubungkan rekod data mengikut susunan entiti. Anak panah dilukis daripada 1 rekod data kepada 1 rekod data yang lain. Anak panah ditujukan kepada atribut kunci primer dalam setiap rekod data.
2. Model Pangkalan Data Rangkaian
Model ini terdiri daripada beberapa jenis rekod dan dihubungkan melalui penunjuk. Model ini mengatasi beberapa ketidakboleh tentuan dalam model hierarki. Kelemahan model hierarki dapat diatasi melalui model rangkaian. Model ini sesuai digunakan jika terdapat hubungan banyak induk ke banyak anak. Walau bagaimanapun, ia lebih sukar untuk menambahkan hubungan baru.
3. Model Hubungan (Relational)
Model ini sering digunakan kerana ia mudah untuk dibina, digunakan, dan diuruskan dalam dunia yang sebenar. Data disusun dalam jadual yang terdiri daripada lajur dan baris. Kelebihan model ini adalah struktur pangkalan data tidak perlu dinyatakan terlebih dahulu. Model hubungan adalah model yang paling selalu digunakan antara model-model yang lain.
4. Model Pangkalan Data Berorientasikan Objek (Object Oriented)
Model ini merupakan kaedah baharu dalam pengurusan data. Ia menyimpan takrifan objek-objek yang boleh digunakan semula oleh perisian dan juga menyimpan objek-objek dan hubungan. Model ini mempunyai ciri yang sama dengan model rangkaian iaitu dapat mewakili data untuk hubungan banyak-ke-banyak. Konsep orientasi objek merujuk kepada kelas (class) yang menggambarkan keadaan entiti objek sebenar, atribut (attributes) yang merupakan data yang mewakili sifat-sifat objek, dan kaedah (method) yang menjelaskan kelakuan bagi objek dan juga dikenali sebagai prosedur atau fungsi. Objek di dalam kelas dikenali sebagai kejadian kelas (class instances). Setiap kejadian kelas mempunyai nilai data yang tersendiri bagi setiap atribut tetapi masih boleh berkongsi nama atribut dan kaedah yang sama dengan kejadian kelas yang lain.
Kesimpulan
Setiap model pangkalan data mempunyai kelebihan dan kelemahan tersendiri dan sesuai digunakan dalam situasi yang berbeza-beza. Model pangkalan data hierarki dan rangkaian lebih kurang jarang digunakan dalam dunia pengurusan data, manakala model pangkalan data hubungan (relasional) adalah model yang paling selalu digunakan antara model-model yang lain. Model pangkalan data berorientasikan objek merupakan kaedah baharu dalam pengurusan data yang mempunyai potensi yang besar dalam pengembangan perisian masa depan. Oleh itu, pemilihan model pangkalan data yang sesuai perlu dipertimbangkan dengan teliti bagi memenuhi keperluan pengurusan data yang dikehendaki.
