Peribahasa | Nota Ringkas Bahasa Melayu Tingkatan 4 bab 5 | Aspek Tata Bahasa | My Wislah | Wislah Malaysia |
Peribahasa merupakan warisan budaya yang kaya dalam bahasa kita. Ia bukan sahaja berfungsi untuk memperkaya kosa kata tetapi juga memberikan nilai-nilai dan hikmah dalam kehidupan sehari-hari. Dalam pembelajaran bahasa, peribahasa memainkan peranan penting dalam membina kemahiran berbahasa dan memahami makna serta konteks yang tepat.
Peribahasa
Menurut Za’ba, peribahasa ialah susunan kata yang pendek dengan makna yang luas, mengandungi kebenaran, sedap didengar dan bijak perkataannya. Peribahasa terdiri daripada 4 bahagian iaitu simpulan bahasa, perumpamaan, bidalan, dan pepatah.
Simpulan bahasa merupakan ungkapan yang biasanya terdiri daripada dua atau tiga perkataan dan mempunyai makna yang berlainan sekali daripada makna asal perkataan tersebut. Simpulan bahasa terbentuk daripada penggunaan kata nama am, kata kerja, kata adjektif, kata nama khas, dan nilai kepercayaan. Antara ciri-ciri simpulan bahasa ialah terdiri daripada penggunaan kata-kata tertentu seperti anak buah, ajak-ajak ayam, besar kepala, Abu Jahal, air pinang, dan lain-lain.
Perumpamaan merupakan susunan kata yang memberikan makna dalam bentuk perbandingan dan menggunakan pangkal kata seperti bak, bagai, macam, ibarat, laksana, seperti serta umpama. Perumpamaan juga adalah hasil daripada analogi dua perkara. Contohnya ialah bagai aur dengan tebing, bagai bunyi cempedak jatuh, bagai bulan dipagari bintang, bagai diiris dengan sembilu, dan bagai duri dalam daging.
Bidalan pula merupakan susunan bahasa yang berbentuk kiasan yang mempunyai erti selapis yang menggambarkan perbandingan. Bidalan juga merupakan ungkapan yang menjadi panduan nilai sosial, mengandungi teladan dan nasihat. Contohnya ialah jika pandai menggunting, hendaklah pandai menjahitnya, jangan bijak terpijak, biar bodoh bersuluh, bagai orang berjudi, menang mua, kalah hendak membela, habis akal, barulah tawakal, dan kalau kail panjang sejengkal, lautan dalam jangan diduga.
Pepatah merupakan peribahasa yang diwarisi dari nenek moyang dan mempunyai makna yang mendalam. Pepatah juga mengandungi nilai-nilai moral dan etika yang tinggi. Contohnya ialah berat sama dipikul, ringan sama dijinjing, air dicincang tidak akan putus, buah yang baik jatuh ke pangkalnya, dan lain-lain.
Dalam penggunaan peribahasa, kita perlu memahami maksud dan konteksnya agar dapat digunakan dengan betul dan tepat. Peribahasa dapat membantu memperkaya bahasa dan memperkukuhkan nilai-nilai budaya serta tradisi masyarakat kita.
Kesimpulan
Dalam dunia yang semakin kompleks dan berubah-ubah, warisan budaya seperti peribahasa dapat membantu kita untuk memperkukuhkan identiti dan nilai-nilai kebudayaan yang tinggi. Oleh itu, kita harus menghargai dan mempelajari peribahasa supaya dapat menggunakannya dengan bijak dalam kehidupan sehari-hari serta memastikan kesinambungan warisan budaya ini kepada generasi akan datang.
